Τα Μοναστήρια

Ανακαλύψτε την θρησκευτική ιστορία του νησιού, επισκεπτόμενοι τους αρχαίους ναούς.

Ο Αγιος Νεκτάριος

Στο χώρο που βρίσκεται σήμερα το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου, υπήρχε αρχικά στα χρόνια του Βυζαντίου, ένα άλλο Μοναστήρι, αφιερωμένο στην Ζωοδόχο Πηγή, στο οποίο ασκήτεψε η Οσία Αθανασία.

Αυτό το εγκαταλελειμμένο Μοναστήρι αποφάσισε ο Άγιος Νεκτάριος στα 1904 να αναστυλώσει και να στεγάσει τη Μονή της Αγίας Τριάδας. Οι εργασίες αναστύλωσης διήρκεσαν τρία χρόνια, από το 1904 έως και το 1907. Ενα χρόνο αργότερα, στα 1908, αποσύρθηκε στη Μονή ο Άγιος Νεκτάριος όταν παραιτήθηκε από την θέση του διευθυντή της Ριζαρείου.

Την νεοϊδρυθείσα Μονή στελέχωσαν ορισμένες από τις πνευματικές θυγατέρες του Αγίου Νεκταρίου με προεξέχουσα τη μοναχή Ξένη, ανέλαβε καθήκοντα ηγουμένης της Μονής.

Ο Άγιος Νεκτάριος γεννήθηκε στην Θράκη το 1846 και το 1889 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Πενταπόλεως Αιγύπτου και το 1904 εγκαταστάθηκε στην Αίγινα. Ο Άγιος Νεκτάριος "κοιμήθηκε" στις 9 Νοεμβρίου του 1920, το σώμα του παρέμεινε άφθαρτο για 21 ολόκληρα χρόνια και το 1961 ανακηρύχθηκε Άγιος. Η ανακομιδή των λειψάνων του έγινε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1963. Αυτές είναι και οι δύο ημερομηνίες εορτασμού της μονής: στις 9 Νοεμβρίου (κοίμηση Αγίου Νεκταρίου) και στις 3 Σεπτεμβρίου (ανακομιδή Ι. Λειψάνων), οπότε και συγκεντρώνονται στο Μοναστήρι χιλιάδες πιστών, προερχόμενοι από όλα τα μέρη της Ελλάδας.

Η Εκκλησία της Αγίας Τριάδας του Μοναστηρίου του Αγίου Νεκταρίου, βρίσκεται λίγο χαμηλότερα από το Μοναστήρι. Θεμελιώθηκε και εγκαινιάστηκε στις 2 Ιουνίου του 1908 από τον Αγιο Νεκτάριο, είναι βυζαντινού ρυθμού και έχει όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο με βυζαντινές εικόνες καθώς επίσης πολλά τάματα και αφιερώματα που προέρχονται από μεγάλο αριθμό προσκυνητών.

Η εκκλησία έχει δύο ψηλά καμπαναριά και τέσσερις σειρές από παράθυρα, που για επιστέγασμα, έχουν όλα κόκκινα τόξα. Στις μέρες μας κολλητά σε αυτόν τον ναό υπάρχει ένας άλλος, αφιερωμένος στον Άγιο Νεκτάριο, και λίγο πιο εκεί βρίσκεται το εκκλησάκι με τον τάφο του Αγίου.

Το Μοναστήρι βρίσκεται στο δρόμο για την Αγία Μαρίνα, απέχει 6 περίπου χλμ. από την πόλη της Αίγινας και είναι γυναικεία Μονή στην οποία ζουν 14 μοναχές. Η Μονή ανήκει διοικητικά στην Ιερά Μητρόπολη Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης, Ερμιονίδος και Τροιζηνίας.

Το Μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου στις μέρες μας είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της ορθοδοξίας, με πλήθος πιστών να το επισκέπτεται κάθε χρόνο αποτίοντας φόρο τιμής στο νεότερο Άγιο της πίστης μας.

Τηλέφωνο Μονής: 22970 - 53806

Η Αγία Αικατερίνη

Στα δεξιά του δρόμου που πηγαίνει από τον Άγιο Νεκτάριο στη Σουβάλα και πριν από την είσοδο του μοναστηριού του Αγίου Νεκταρίου, βρίσκεται το μικρό γυναικείο Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στο οποίο σήμερα μονάζει 1 μοναχή.

Βρίσκεται στην κοιλάδα, περιτριγυρίζεται από ψηλά κυπαρίσσια και ιδρύθηκε από 2 αδελφές μοναχές, την Πελαγία και την Κασιανή, οι οποίες αγόρασαν το κτήμα μέσα στο οποίο βρίσκεται σήμερα η Μονή, γύρω στο 1920. Το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης γιορτάζει στις 25 Νοεμβρίου.

Τηλέφωνο Μονής: 22970 - 53813

Η Μονή της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας

Η Παναγία η Χρυσολεόντισσα θεωρείται προστάτιδα της Αιγίνης από τους κατοίκους του νησιού και το Μοναστήρι της είναι κτισμένο στο κέντρο του νησιού, σε απόσταση γύρω στο ένα χιλιόμετρο από τη Μονή του Αγίου Νεκταρίου.

Το Μοναστήρι της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας χτίστηκε στις αρχές του 17ου αιώνα. Εχει ψηλούς τοίχους και μοιάζει περισσότερο με φρούριο αφού διαθέτει και πύργο με πολεμίστρες, η κατασκευή του οποιου έγινε από τους μοναχούς, από το φόβο τους για τους πειρατές.

Σύμφωνα με τοπική παράδοση, αρχικά η Μονή ήταν κτισμένη κοντά στο παραθαλάσσιο χωριό Λεοντί και έτσι ήταν ευάλωτη στις επιδρομές των πειρατών και των Αγαρηνών. Έπειτα από τρεις διαδοχικές καταστροφές της, στις αρχές του 17ου αιώνα αποφασίστηκε η μεταφορά της Μονής, σε σημείο μακριά από τη θάλασσα, σε προστατευμένη περιοχή ώστε να μην είναι ορατή από τη θάλασσα και εύκολα προσπελάσιμη από τους πειρατές.

Όταν άρχισε η ανέγερση της Μονής συνέβη το εξής θαυμαστό γεγονός. Τα εργαλεία τα οποία άφηναν οι κτίστες στο χώρο της ανεγέρσεως, το πρωί δεν τα εύρισκαν εκεί αλλά στην σημερινή θέση της Μονής. Όταν το θαύμα επαναλήφθηκε τρεις φορές, οι μοναχοί κατάλαβαν το μήνυμα και ανήγειραν το μοναστήρι τους στην σημερινή τοποθεσία κατά τα έτη 1600-1614 μ.Χ.

Μια μικρή αριστερή παράκαμψη μας φέρνει στο τεράστιο αλώνι της Μονής με διάμετρο 20μ που μαρτυρεί την παλιά αγροτική αίγλη της περιοχής και προσφέρει μια υπέροχη θέα προς το βόρειο Σαρωνικό, την Παλιαχώρα και τη Μονή του Αγίου Νεκταρίου.

Το μοναστηριακό συγκρότημα είναι τετράγωνο. Στο κέντρο της αυλής και σε υψηλότερο επίπεδο είναι κτισμένο το καθολικό ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής (1808), αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, τον Άγιο Διονύσιο και τον Άγιο Χαράλαμπο. Εντυπωσιακό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με τις εντυπωσιακές παραστάσεις από την Παλαιά Διαθήκη, μορφές Αγίων, Αγγέλων, Ευαγγελιστών κ.λπ.

Σέμνωμα της Μονής είναι η αργυρεπενδυμένη εικόνα της Παναγίας Χρυσολεοντίσσης, τοποθετημένη στην άκρη του τέμπλου προς τη βόρεια πύλη του Ιερού.

Βόρεια από το καθολικό υψώνεται αγέρωχος ο μεγάλος πύργος της Μονής, που κατά την παράδοση, ανοικοδομήθηκε για την προστασία από του πειρατές, γύρω στο 1600.

Με σιγίλλιο του Οικουμενικού πατριαρχείου η Μονή αναγνωρίστηκε ως «Σταυροπήγιο». Σημαντικότατη υπήρξε η δράση της μονής κατά την επανάσταση του 1821. Μετά τη δημιουργία του ελευθέρου ελληνικού κράτους η Μονή με το διάταγμα του Όθωνος θεωρήθηκε διατηρητέα εν λειτουργία και προσαρτήθηκε σ’ αυτήν ως μετόχι η διαλυθείσα Μονή Φανερωμένης Σαλαμίνος.

Η Μονή λειτούργησε χωρίς διακοπή ως ανδρική, μέχρι και το 1935, έτος κατά το οποίο ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος διαπιστώνοντας την παντελή εγκατάλειψη της, την μετέτρεψε με βασιλικό Διάταγμα σε γυναικεία. Για το σκοπό αυτό απέσπασε από την μονή του Αγίου Νεκταρίου πέντε μοναχές.

Στα χρόνια που ακολούθησαν έγιναν εργώδεις προσπάθειες για την ανακαίνιση της ιστορικής Μονής. Η ηγουμενία ανατέθηκε στην «ευσεβή και διακριτική» διακόνισσα Μαγδαληνή η οποία, με τη συμβολή και της συνοδείας της, πραγματοποίησε ριζική ανακαίνιση. Έργο πού συνέχισαν και οι μετέπειτα γερόντισσες Ευβούλη και Θεοδούλη καθώς και η σημερινή γερόντισσα Ευπραξία.

Σήμερα παντού επικρατεί η τάξη και ή ομορφιά. Οι αδελφές, εκτός από τη συντήρηση και τον εξωραϊσμό των κτισμάτων της μονής και των μετοχίων της, μεριμνούν για την φιλοξενία των πολυάριθμων προσκυνητών και ασχολούνται με τις αγροτικές καλλιέργειες και την οικόσιτη κτηνοτροφία.

Στη Μονή λειτουργούν έξι παρεκκλήσια, το παρεκκλήσιο των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, του Αγίου Αθανασίου, του Αγίου Νεκταρίου, του Αποστόλου Ανδρέα, του Αγίου Λεοντίου και της Αγίας Μαγδαληνής (κοιμητήριο).

Το Μοναστήρι ήταν πλουσιότατο και είχε στην κατοχή του το μεγαλύτερο μέρος του νησιού.

Κατά την διάρκεια του 19ου αιώνα τα περισσότερα μοναστηριακά κτήματα απαλλοτροιώθηκαν. Στο Μοναστήρι μονάζουν 10 μοναχές. Η Μονή γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, οπότε γίνεται το μεγαλύτερο πανηγύρι του νησιού.

Τηλέφωνο: 22970-62100
Ταχυδρομική διεύθυνση: Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσολεόντισσας, Κοντός Αίγινας, 18010
Ώρες επισκέψεων: 07.30 - 13.00 & 16.00 - Δύση Ηλίου
Ημέρες πανηγύρεων: 15 Αυγούστου (Κοιμήσεως της Θεοτόκου), 29 Ιουνίου (Αγίων Αποστόλων Πέτρου &Παύλου), 23 Αυγούστου (Παναγία Φανερωμένη), 30 Νοεμβρίου (Αγίου Ανδρέα)

Οι Αγιοι Θεόδωροι

Στον δρόμο από την Αίγινα προς την Κυψέλη, σε  μικρή απόσταση από το λιμάνι στην περιοχή Αγίων Ασωμάτων-Αγίας Βαρβάρας βρίσκεται η "Ομορφη Εκκλησία", μια μικρή μονόκλιτη βασιλική προς τιμή των Αγίων Θεοδώρων.

Πάνω από την πόρτα της Εκκλησίας υπάρχει ένα τόξο στο οποίο υπήρχε κάποτε η εικόνα του Αγίου, ενώ στο εσωτερικό της μπορούμε να δούμε όμορφες τοιχογραφίες που διατηρούνται σε πολύ καλή κατάσταση μέχρι και σήμερα. Οι τοιχογραφίες αυτές παρουσιάζουν εικόνες από τη Βάπτιση και την Ανάληψη του Κυρίου.

Η εκκλησία έχει χτιστεί από τον Λέοντα Ζυγομαλά στα 1289, όπως δηλώνει μια επιγραφή που υπάρχει πάνω από την πόρτα και αριστερά.

Η Εκκλησία της Φανερωμένης

Η Φανερωμένη βρίσκεται στο νέο δρόμο προς την Αγία Μαρίνα (οδός Φανερωμένης). Κάτω από την εξωτερική εκκλησία, του 13ου αιώνα, που έχει εγκαταλειφτεί, σώζονται δύο εκκλησάκια, που είναι υπόγεια, σε ένα χώρο που από τους πολλούς  ονομάζεται «κατακόμβη».

Το ένα Εκκλησάκι είναι αφιερωμένο στην Αγία Αθανασία και το άλλο στην Παναγία. Εκεί υπάρχει η «Εύρεση» της εικόνας της Παναγίας,  που αναπαριστά τη Θεοτόκο ως «δεομένη» και η κατασκευή της χρονολογείται στον 17ο αιώνα. Πίσω από την Αγία Τράπεζα ένα πέρασμα οδηγεί σε ένα μικρό σπήλαιο.

Η Εκκλησία, τα τριγύρω αμπέλια και τα περιβόλια ανήκουν όλα στο Μοναστήρι της Χρυσολεόντισσας. Η εκκλησία γιορτάζει στις 25 Μαρτίου, του Ευαγγελισμού.

Εκκλησίες στην Παλαιοχώρα

Η Παλαιοχώρα, η ίδρυση της οποίας τοποθετείται στο 896 μ.Χ., σήμερα είναι μια μικρογραφία του Μυστρά με εκκλησίες και ερείπια από σπίτια. Σωζονται μόνο οι εκκλησίες και οι τοιχογραφίες τους δεν είναι σε καλή κατάσταση.

Ο λόφος έσφυζε από ζωή και οι κάτοικοι ασχολούνταν με τη γεωργία και το εμπόριο ως το 1537 μ.Χ., οπότε ο διαβόητος πειρατής Χάιρ-εδ-διν Βαρβαρόσσα λεηλάτησε και ρήμαξε τον οικισμό, γκρεμίζονας τα πάντα εκτός από τις εκκλησίες. Το 1654 μ.Χ. η Παλαιαχώρα καταστράφηκε εκ νέου και ερημώθηκε, αυτή τη φορά από τους Ενετούς.

Περίπου τριάντα πέντε εκκλησάκια στολίζουν το λόφο στις μέρες μας και είναι οι σιωπηλοί μάρτυρες της πολυκύμαντης ιστορίας του.

Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου του Μαύρικα (13ος αιώνας) βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το λόφο της Παλαιοχώρας. Η διακόσμηση είναι μια σειρά από τοιχογραφίες μερικές απο τις οποίες χρονολογούνται στο 1330.

Δίπλα βρίσκεται η εκκλησία του Σταυρού που γιορτάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου και αριστερά, πιο ψηλά, είναι η Βασιλική του Αγίου Γεωργίου του Καθολικού, που αργότερα ονομάστηκε Παναγία η Φορίτισσα.

Συνεχίζοντας συναντάμε το Καθεδρικό ναό του Αγίου Διονυσίου, ο οποίος ήταν Επίσκοπος του νησιού από το 1576 μέχρι το 1579. Ο Άγιος ζούσε σε ένα κελί που σώζεται μέχρι σήμερα.

Νοτιότερα υπάρχει ένα εκκλησάκι που είναι αφιερωμένο στην Αγία Άννα. Άλλη Εκκλησία που συναντάμε είναι της Επισκοπής, μια θολωτή Βασιλική, η οποία έχει χτιστεί μέσα στον βράχο.

Από το κελί του Αγίου Διονύσιου, ένα μονοπάτι κάνει το γύρο του λόφου, περνώντας από το Εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων και από την Εκκλησία των Ταξιαρχών, που βρίσκεται κάτω από αυτό.

Το Μοναστήρι της Αγίας Κυριακής ήταν το κέντρο της Παλαιοχώρας από τον 17ο αιώνα και μέχρι το 1830. Η Αγία Κυριακή είναι μια διπλή Βασιλική, με θαυμάσιες τοιχογραφίες.

Κάτω από την Αγία Κυριακή, το μονοπάτι οδηγεί στη σταυροειδή Εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, με ένα μπλε θόλο και ένα μπλε καμπαναριό.

Το μονοπάτι συνεχίζει και ανεβαίνει στη Βασιλική των Αγίων Αναργύρων, που έχει προς τα δεξιά της ψηλότερα, την Εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και αριστερά και κάτω το Εκκλησάκι της Κοίμησης της Θεοτόκου.

Πάνω από το μονοπάτι είναι η Εκκλησία της Μεταμόρφωσης, της οποίας σώζεται όλη η τοιχογραφία του Ιερού. Επιστρέφοντας στο κυρίως μονοπάτι βρίσκουμε την Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.